Obchody Upamiętniające 100 Rocznicę Powrotu Spisza do Polski
Gmina Łapsze Niżne w sposób szczególny upamiętniła 100. Rocznicę Powrotu Spisza do Polski
Dokładnie 100 lat temu 28 lipca 1920 r. Rada Ambasadorów w belgijskim mieście Spa podjęła decyzję o przyłączeniu do Polski 14 wsi spiskich: Czarnej Góry, Dursztyna, Falsztyna, Frydmana, Jurgowa, Kacwina, Krempach, Łapszanki, Łapsz Niżnych, Łapsz Wyżnych, Niedzicy, Nowej Białej, Rzepisk i Trybsza.
W związku z tak ważnym Jubileuszem dokładnie w setną rocznicę tego wydarzenia zaplanowano uroczystą mszę świętą w kaplicy przy kościele św. Kwiryna w Łapszach Niżnych, którą odprawił Proboszcz Parafii Łapsze Niżne ks. Mariusz Skotnicki przy koncelebrze proboszczów spiskich parafii z Kacwina i Łapsz Wyżnych oraz Księdza Prałata Władysława Zązla – Kapelana Związku Podhalan. Następnie obecni na uroczystościach Parlamentarzyści: Pani Poseł Anna Paluch oraz Pan Marek Kuchciński – Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2015-2019, przedstawiciele samorządu Gminy Łapsze Niżne z Wójtem Gminy Jakubem Jamrozem, Przewodniczącym Rady Gminy Zdzisławem Majerczakiem, a także przedstawiciele sąsiednich samorządów: Przewodniczący Rady Gminy Nowy Targ Pan Wiesław Parzygnat oraz Przewodniczący Rady Gminy Bukowina Tatrzańska Pan Władysław Piszczek – złożyli wiązanki na grobie prof. Józefa Wiśmierskiego, czcząc pamięć sekretarza Polskiego Komitetu Plebiscytowego na Spiszu w 100. rocznicę jego tragicznej śmierci. Radni Gminy Łapsze Niżne: Pan Maciej Płachta – Przewodniczący Rady Gminy Łapsze Niżne kadencji 2006-2010 oraz obecni radni Pani Janina Schlegel i Pan Piotr Miśkowicz złożyli wiązanki pod tablicą błogosławionego ks. Józefa Stanka, kapelana Armii Krajowej, który został zamordowany podczas Powstania Warszawskiego. Następnie gospodarz gminy wraz z Wójtem Gminy Jabłonka Panem Antonim Karlakiem odsłonili fotografię delegacji spisko-orawskiej, a przedstawiciele Związku Polskiego Spisza złożyli wiązankę pod tablicą Wojciecha Halczyna. W krótkim wystąpieniu rolę delegacji spisko-orawskiej w roku 1919, plebiscytu oraz działalności prof. Józefa Wiśmierskiego przybliżyli zebranym prezesi Związku Polskiego Spisza: Pan Jan Budz oraz Pan Julian Kowalczyk.
Licznie zgromadzone delegacje, zaproszeni goście, poczty sztandarowe i pozostali uczestnicy obchodów udali się przy akompaniamencie Orkiestry Dętej z Łapsz Niżnych oraz kapeli spiskiej pod budynek Urzędu Gminy w Łapszach Niżnych, gdzie nastąpiło odsłonięcie księgi pamięci i złożenie okolicznościowych wiązanek. Na koniec uroczystości odbyła się projekcja filmu pn. „Prawo do Polski” w reż. Dariusza Walusiaka.
Swoją obecnością obchody Jubileuszu zaszczycili Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Pan Marek Kuchciński oraz Pani Anna Paluch, a także przedstawiciel Sekretarza Stanu Andrzeja Guta-Mostowego Pan Mateusz Łękawski, przedstawiciel Marszałka Województwa Małopolskiego, Radny Województwa Małopolskiego oraz Dyrektor Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego w Nowym Targu Pan Marek Wierzba, Pani Cecylia Radoń – Zastępca Dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, Wicestarosta Powiatu Nowotarskiego oraz Przewodniczący Rady Związku Euroregion „Tatry” Pan Bogusław Waksmundzki, Pan Tadeusz Rafacz – Przewodniczący Rady Powiatu Nowotarskiego, Pan Waldemar Wojtaszek – Zastępca Burmistrza Miasta Nowy Targ, Pan Antoni Karlak – Wójt Gminy Jabłonka wraz z liczną delegacją z Orawy, Pan Jan Kuliga – Sekretarz Gminy Lipnica Wielka, Pan Wiesław Parzygnat – Przewodniczący Rady Gminy Nowy Targ, Pan Władysław Piszczek –Przewodniczący Rady Gminy Bukowina Tatrzańska, a także dyrektorzy instytucji kultury: Pan Bartłomiej Koszarek – Dyrektor Bukowiańskiego Centrum Kultury w Bukowinie Tatrzańskiej, Pani Anna Paś-Filipek – Dyrektor Orawskiego Centrum Kultury w Jabłonce oraz Komendant Karpackiego Oddziału Straży Granicznej w Zakopanem ppłk Wiesław Górski oraz chorąży Zbigniew Krzysztofek, asp. sztab. Zbigniew Karkoszka – Kierownik Posterunku Policji w Łapszach Niżnych, mł. asp. Wojciech Sukiennik – dzielnicowy, Pan Leszek Bajorek-Fiałkowski – Prezes Zespołu Elektrowni Wodnych Niedzica S.A., przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz Spisza i Orawy: Pan Jan Budz – Prezes Związku Polskiego Spisza, Pan Julian Kowalczyk – Wiceprezes Związku Polskiego Spisza, Pan Józef Szperlak – Prezes Towarzystwa Przyjaciół Orawy z delegacją, przedstawiciele Związku Podhalan oddziału Górali Ziemi Cieszyńskiej oraz poczty sztandarowe organizacji.
Na uroczystościach obecni byli także radni Gminy Łapsze Niżne, Pani Irena Rataj – Radna Powiatu Nowotarskiego, sołtysi, dyrektorzy szkół z terenu Gminy Łapsze Niżne, nauczyciele, uczniowie, poczty sztandarowe szkół, kierownicy i pracownicy urzędu gminy, jednostek organizacyjnych, instytucji kultury, Prezesi Ochotniczych Straży Pożarnych wraz z delegacjami i pocztami sztandarowymi, a także członkowie zarządów lokalnie działających organizacji pozarządowych, zespołów regionalnych, w tym członkowie zespołu regionalnego „Honaj” z Dursztyna i mieszkańcy gminy.
Wójt Jakub Jamróz, witając przybyłych gości, w sposób szczególny wspomniał osoby, które z różnych przyczyn nie mogły uczestniczyć w obchodach, a w latach ubiegłych pełniły ważne dla lokalnej społeczności funkcje. Podkreślając rolę samorządów w wolnej Polsce, z okazji 30-lecia ich istnienia, zwrócił się z pozdrowieniem do byłych wójtów i przewodniczących rad, w tym Wendelina Habra – Wójta Gminy Łapsze Niżne w kadencji 1990-1994 i 1994-1998, Antoniego Kapołki – Wójta Gminy Łapsze Niżne w kadencji 1998-2002 i 2002-2006 oraz Pawła Dziubana – Wójta Gminy Łapsze Niżne w kadencji 2006-2010 i 2010-2014.
Uroczystość była okazją do złożenia podziękowań Mieszkańcom tej ziemi, w tym kapłanom, nauczycielom, ludziom kultury i nauki, miłośnikom regionu, społecznikom i wszystkim, którzy na przestrzeni tych stu lat po dziś dzień pracowali i pracują na rozwój swojej małej Ojczyzny, wykonując wybrane przez siebie profesje z pasją i poświęceniem.
Wójt Gminy Łapsze Niżne wraz z Przewodniczącym Rady Gminy na ręce obecnych na uroczystościach Parlamentarzystów złożyli także podziękowania dla Pani Marszałek Sejmu Elżbiety Witek za podjęcie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej okolicznościowej uchwały upamiętniającej wyjątkowy Jubileusz powrotu części Orawy i Spisza do Niepodległej Polski. Wyrazy uznania i szacunku skierowano do Posła Edwarda Siarki z Orawy, głównego pomysłodawcy poselskiej inicjatywy podnoszącej rangę wydarzeń spisko-orawskich oraz Posłanki Anny Paluch.
Wielokrotnie podkreślano radość i dumę z faktu objęcia wydarzeń honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy.
Uroczystość była ważną lekcją pamięci, okazją do przypomnienia o budzicielach polskiego ducha, dzięki odwadze i determinacji których żyjemy dzisiaj w wolnej Polsce.
